Het Zeeuws Museum bewaart en verzamelt Zeeuws cultureel erfgoed voor huidige en toekomstige generaties. De collectie wordt door het museum gebruikt als basismateriaal om te Inspireren & Verwonderen en te Leren & Verbinden.

Om dit mogelijk te maken wordt voortdurend aan de collectie gewerkt door deze in een goede conditie te behouden of door deze te laten behandelen om in een museale presentatie op te nemen, in het Zeeuws Museum of elders. Daarnaast valt er nog altijd veel te ontdekken. Zo geven deskundigen die de collectie raadplegen in het kader van hun eigen onderzoek vaak verrassende invalshoeken op objecten. Ook laat het museum zelf onderzoek aan de collectie uitvoeren, bijvoorbeeld in het kader van de tentoonstelling re_USED re_SATIN. Hiervoor is het textiel van een aantal hemdrokken aan onder meer materiaal technisch onderzoek onderworpen. Daarnaast is het onderzoek naar het Zeeuws zilver door een junior conservator dit jaar voortgezet. In 2021 is het collectiewaarderingstraject, waarmee een aantal medewerkers bezig zijn geweest, afgerond. Het resultaat daarvan is hier te raadplegen.

De collectie is niet statisch maar voortdurend in beweging, bijvoorbeeld door schenkingen of aankopen. Soms gaat het om tijdelijke aanvullingen in verband met een tentoonstelling, waarvoor het Zeeuws Museum van andere instellingen of particulieren bruiklenen mag ontvangen. Uit de eigen collectie gaan ook regelmatig objecten op reis. Op deze wijze kan elders eveneens genoten worden van het erfgoed van Zeeland.

BEHOUD EN BEHEER

Een wisseling van vijf tentoonstellingen zorgt voor veel werk aan de collectie zowel voorafgaand als na afloop van elke (nieuwe) tentoonstelling. Zowel het fysiek als inhoudelijk vooronderzoek vergt veel tijd, aandacht en nauwkeurigheid van interne en externe partijen. Een depot en de inpandige ateliers zijn, ondanks de ook in 2021 geldende coronamaatregelen, de uitgelezen plekken om met collectie aan de slag te gaan. Het samen hanteren van collectie, het binnenhalen van transporten en het begeleiden van restauratoren en onderzoekers vergt van de collectiemedewerkers onder alle geldende coronamaatregelen onderling meer veerkracht en opmerkzaamheid dan voorheen. Gelukkig hebben wij voor uitvallende collega’s hulp gekregen van Nanda Runge en Hein Verwer.

Zaalbeeld re_USED re_SATIN - tijdens de opbouw en met het eindresultaatFoto's Zeeuws Museum (links) en Pim Top (rechts)

In de depots en ateliers wordt door interne en externe medewerkers hard gewerkt aan de voorbereidingen voor de diverse presentaties dit jaar: de interventie in Mannenpak met de Mesheften van Frans Dingemanse, de tentoonstelling Dichterbij Jan Heyse met tekeningen en schilderijen en de bouwwerkzaamheden voor Vanuit de diepte en de stand tijdens de Dutch Design Week, en alle textiel-modelleringen in verband met passende body’s voor de hemdrokken voor re-USED re-SATIN aan het einde van het jaar.

Videobeelden van het maken van de foto opnamen van de Nehalenniastenen (in opdracht van het Zeeuws Genootschap)

Tussen deze bedrijvigheid door vinden collectieconservering- en restauratiewerkzaamheden, standplaatscontroles en collectiefotografie plaats. Een bijzondere fotografieopdracht is het vastleggen van altaar- en votiefstenen en -fragmenten van de godin Nehalennia in opdracht van het Zeeuws Genootschap door fotografen Pim Top, Anda van Riet en Mieke Wijnen. Een fysiek zware klus van niet echt handzame collectiestukken. Deze foto’s worden gebruikt voor de website van het Zeeuws Genootschap en uiteraard ook de database van het Zeeuws Museum.

In het begin van het jaar wordt een nieuwe koelmachine geplaatst op het dak van het depot. Deze is onmisbaar voor het op peil houden van het fysieke klimaat binnen.

Van oktober tot december wordt het team collectie ondersteund door stagiair Femke Stander, masterstudent conservatie-restauratie aan de Universiteit van Antwerpen. Naast een opdracht op conserveringsgebied is haar prangende vraag: hoe werkt een museum eigenlijk? Hoe maak je een tentoonstelling en wat komt daar allemaal bij kijken? Ze valt met de neus in de boter!

Links: Atelierwerk aan de textielcollectie in het depot voor re_USED re_SATIN. Rechts: plaatsen van de koelmachine op het dak.

Voor een goed lopende communicatie over het gebruik en beheer van de Provinciale Kunstcollectie Zeeland en andere provinciale bruiklenen is een beheercommissie aangesteld.

Conservering en restauraties
In 2021 zijn de navolgende restauratie- en conserveringswerkzaamheden afgerond (door):
Barbara Susijn Restauratieatelier:
• twee vroeg zeventiende-eeuwse grisaille panelen in olieverf, toegeschreven aan Adriaen van de Venne, collectie Zeeuws Genootschap;
• portret Martinus Holtzhey, muntmeester van Zeeland, collectie Zeeuws genootschap.
Atelier Inside Out Animals:
• twee reuze zeeschildpadden, uit de natuurhistorische collectie van het Zeeuws Genootschap. Eén hiervan is te zien in de tentoonstelling Wonderlijke Voyage – Van Gent naar Oost-Indië in de Historische Huizen Gent.
Boekrestauratie De Valk:
• aquarel van Joris Hoefnagel, stilleven met bloemen en insecten, 1589, collectie Zeeuws Museum;
• zeeuwse huwelijkskast met uitvouwbare felicitatiekaarten, circa 1900, collectie Zeeuws Museum;
• diverse prenten van Jan de Prentenknipper.
Iris Mahu Metaalrestauratie:
• conservering van metalen onderdelen van (niet giftige) pijlen en speren uit de collectie etnografie.
Stefan Schelling Meubelrestauratie:
• restauratie van houten Art Deco-sierlijst rondom tekening van schrijver P.C. Boutens;
• conserveren van twee wapenrekken, collectie Zeeuws Genootschap.

ONDERZOEK

In 2021 hebben verschillende onderzoekers het depot bezocht om collectiestukken nader te bestuderen. Conservatoren Norbert Middelkoop (Amsterdam Museum) en Leonore van Sloten (Museum het Rembrandthuis) hebben het portret van Gerrit Schaap door Isaac Mijtens bestudeerd. Lieke van Rooij, masterstudent kunstgeschiedenis aan de Rijksuniversiteit Groningen, heeft een achttiende-eeuwse lappendeken onderzocht. Ter voorbereiding op de tentoonstelling Small Wares in de Vleeshal hebben Katie Schwab en Clare Molloy merk- en stoplappen bekeken.

Textielontwerper Eline Groeneweg-Bhatt van Studio Bhatt heeft de collectie sitsen kledingstukken ten behoeve van ambachtslieden in India en als inspiratie voor nieuw werk onder de loep genomen. Ten behoeve van de Fossielen Atlas II heeft Dick Hoeksema de schelpencollectie bestudeerd. Postdoctoraal onderzoeker Youri van den Hurk, Norwegian University of Science & Technology, heeft de collectie walvisbotten van het KZGW bestudeerd. Vincent Koevoets, student fotografie aan de Koninklijke Academie voor Schone Kunsten (KASK) te Gent, bezocht het depot in verband met onderzoek naar fossielen uit de omgeving van Kerncentrale Borssele en het nabijgelegen strand de Kaloot. Guus Besuijen (Gemeente Schouwen-Duiveland) heeft archeologisch metalen objecten onderzocht. Ten behoeve van een publicatie heeft Ilja Mostert, Relatiebeheerder Cultuurhistorie Schouwen-Duiveland bij Zeeuws Archief, enkele munten vastgelegd.

Zilveren dekselpot in de vorm van een zwaan met daarin een gembercouvert, J. Wierighs, 1771 (zilver)Foto Ivo Wennekes

Op 1 mei 2021 hebben we afscheid genomen van onderzoekster Lucinda Timmermans, die haar droombaan kreeg als conservator bij het Zilvermuseum in Schoonhoven. In het kader van het project Specialistische kennisborging in samenwerking met Vriens Archeo is Lucinda opgevolgd door Iris Mahu. Zij is aangesteld voor zes maanden als junior conservator zilver. Iris heeft zich met name beziggehouden met het inventariseren en vastleggen van de zilvermerken op door Zeeuwse zilversmeden gemaakte objecten. Naast onderzoek in huis is ook op andere locaties (de in bruikleen gegeven) collectie van het Zeeuws Museum onderzocht.

Onderzoek door Erfgoedlaboratorium
Ten behoeve van de tentoonstelling re_USED re_SATIN onderzoekt het laboratorium van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed de gebruikte verfstoffen en de glanslaag op achttiende-eeuwse hemdrokken. Met een multispectrale camera wordt gekeken naar de weefselstructuur en garendikte van twee hemdrokken uit de museumcollectie. Ook de verschillende kleuren en de afwerkingslaag worden in kaart gebracht door middel van een spectrometer (ASAP-HRMS). Met minuscule monsters van de oppervlakte wordt de samenstelling van de glanzende laag vastgelegd. Van de gekleurde woldraden zijn monsters onderzocht met twee verschillende technieken. De eerste techniek gebruikt röntgenstraling om metaalzoutbeitsen te identificeren. De tweede techniek splitst verschillende elementen van de aanwezige kleurstoffen door middel van een vloeistof.

De finishlaag of afwerkingslaag die het oppervlak van de hemdrokken zijn glans geeft, blijkt grotendeels te bestaan uit bijenwas, sandarak (een soort hars), Arabische gom en tragacanthgom. Ook zijn carnaubawas, paraffine en lanosteryl (een bestanddeel van wolvet) gevonden op de oppervlakte. Deze stoffen zijn niet gevonden tussen de naden van de hemdrokken. Dit betekent dat er (vermoedelijk) na 1830 een nieuwe finishlaag is aangebracht op de hemdrokken. De vervormde wolvezels laten zien dat de afwerking heeft plaatsgevonden met een verwarmde pers.

Onderzoek van damast door het erfgoedlaboratorium van de RCE voor re_USED re_SATINFilmstill Hoekman Brothers

In de twee onderzochte hemdrokken blijken de nu 'groene' kleuren oorspronkelijk met indigokarmijn geverfd. Deze blauwe kleurstof wordt door zuurstof aangetast en na verloop van tijd oxideert ze naar groen. Ook de donkere achtergrond is oorspronkelijk paars/violet door het gebruik van de indigokarmijn. In de 'blauwe' hemdrok zijn dezelfde kleurstoffen gevonden; deze hemdrok is echter niet verkleurd naar groen en is nog blauw. De twee hemdrokken stammen uit verschillende periodes. De blauwe hemdrok is waarschijnlijk rond 1794 gemaakt en de, meer verkleurde 'groene' hemdrok is twee decennia ouder en stamt van rond 1775. Dit leeftijdsverschil kan de verklaring vormen voor het kleurverschil.

ONDERZOEK CONSERVATOREN Zeeuws Genootschap

De beperkte toegankelijkheid van het museum heeft ook dit jaar gezorgd dat conservatoren van het Zeeuw Genootschap minder tijd in museum en depot konden besteden. Uiteraard konden de conservatoren thuis wel het nodige werk verrichten, zoals bijvoorbeeld het doen van naspeuringen in online archieven en het werken aan publicaties. Hieronder volgt een beknopt overzicht van de werkzaamheden van de diverse conservatoren van het Koninklijk Zeeuws Genootschap der Wetenschappen.

Freddy van Nieulande en Herman Nijhuis hebben intensief gewerkt aan de toevoeging van de schenking van Van Nieulande aan de reeds aanwezige collectie schelpen en non-mollusken. Met het oog op een aanstaande uitgave van een tweede deel van de ‘Fossiele schelpen van de Nederlandse kust,’ uitgegeven door Naturalis, is uitvoerig verder onderzoek verricht naar Zeeuwse fossiele schelpen. Nijhuis bestudeerde daarnaast de tropische collectie van Y. Keijzer (1824-1896).

Alcoholpreparaat stekelvarkenjong Coll. KZGW, inv.nr. NHG98-211Foto Ivo Wennekes

Jan Piet Bekker heeft zich gericht op de verzameling zoogdieren op sterk water en de opgezette zoogdieren; hiervan is de determinatie gecontroleerd en ook kregen ze een standplaats toegewezen. De determinatie van skeletdelen van fossiele landzoogdieren vordert langzaam. Er resten nog enige duizenden voorwerpen.

Hester Loeff continueerde haar studie naar de herkomst van de mensenschedels in de collectie. Deze zijn voornamelijk afkomstig uit opgravingen in verdronken gebieden in Zeeland. Veel schedels, destijds beschreven door Dr. J.C. de Man, zijn tijdens de Tweede Wereldoorlog verloren gegaan. Ook blijkt De Man schedels aan andere instellingen te hebben geschonken, waar ze grotendeels onopgemerkt zijn gebleven.
Mark Bosselaers registreerde de opbrengst van de jaarlijkse bottenvistochten op de Westerschelde van 1999 en 2007. Ook bestudeerde hij de fossiele restanten van maanvissen (Mola mola) in de collectie.

Meerdere publicaties over collectievoorwerpen in het Zeeuws Museum zien het licht en voorbereidingen voor nog meer publicaties zijn ongehinderd voortgezet. Deze vormen een waardevolle factor in het verbinden van publiek met erfgoed, aangezien de natuurhistorische collecties voor het grote publiek voornamelijk toegankelijk zijn via de website van het museum.
Gerard Heerebout heeft enkele artikelen gepubliceerd die verband houden met voorwerpen in de verschillende Genootschapscollecties in het museum.

De collectie Nehalenniastenen is opnieuw gefotografeerd (zie hierboven). Met het oog op de wetenschappelijke waarde van de collectie is hierbij voor het eerst gewerkt met schaalaanduidingen en zijn de (brok)stukken in de juiste verhouding tot elkaar geplaatst en gefotografeerd. Hieruit is gebleken dat bepaalde stukken, in tegenstelling tot wat lang gedacht is, niet bij elkaar horen. Ook komend jaar zal verder onderzoek naar de Domburgse Nehalenniastenen uitgevoerd worden. In het bijzonder geoloog Roland Dreesen zal zich hierop richten.

Langzaam maar zeker komt de gehele mineralencollectie in beeld. Met tussenpozen is gewerkt aan de inventarisatie en standplaatsregistratie.

Erepenning Wilhelminapolder, 1935 Coll. KZGW, inv.nr. GM2223Foto Rien Sanderse

Ook de inventarisatie en registratie van de collectie munten en penningen heeft vooruitgang geboekt. Inmiddels zijn van de munten de delen Koninkrijk en Republiek volledig afgerond. Het deel Middeleeuwen heeft een eerste inventarisatieronde doorgaan. Bij de penningen is veel tijd is besteed aan het opnieuw fotograferen en beschrijven van de rekenpenningen. De veelal allegorische afbeeldingen zijn geduid met behulp van de recent beschikbaar gekomen literatuur. Komend jaar zal de collectie loden raads- en armenpenningen en de vroedschapspenningen worden geïnventariseerd. De collectie penningen is uitgebreid met elf aanwinsten.

Na het jubileumjaar 2019 zijn de verschillende conservatoren verder gegaan met het onderzoek naar bewaarde informatie in de eigen genootschapsarchieven. Dit langdurig project levert veel gegevens op over de herkomst van collectiestukken. Een mooi voorbeeld is een groep modellen uit Nederlands-Indië, die nu gekoppeld kunnen worden aan archiefstukken. Deze modellen blijken door een lokale houtbewerker te zijn gemaakt in opdracht van jhr. D.W.J.C. van Lijnden rond 1842/43. Deze stuurde ze vervolgens naar zijn zus in Nederland om haar zo een beeld te geven van zijn leven in de Oost. Daarna dienden ze als speelgoed voor de kinderen. In 1926 werd de collectie aan het Zeeuws Genootschap geschonken. Dit jaar is de collectie Kunst en kunstnijverheid uitgebreid met een zilveren tabaksdoos met kloksluiting.

AANKOPEN

Dit jaar is de collectie van het Zeeuws Museum uitgebreid met een tweetal aankopen. Eén daarvan is het schilderij van Christoffel van den Berghe uit de periode 1620-1630: Stilleven met dode vogels, een façon-de-Venise wijnglas, een roemer, twee opgestapelde klapmutsen en een Wanli vaas. Het museum heeft dit werk van Christoffel van den Berghe (Sint-Maartensdijk ca. 1590 - Middelburg na 1628) kunnen aankopen met genereuze bijdragen van de Vereniging Rembrandt (Dorodarte Kunst Fonds), de Stichting Vrienden van het Zeeuws Museum en de VriendenLoterij. Het bijzondere schilderij is met veel oog voor detail geschilderd.

Conservator Caroline van Santen vertelt over de aanwinst, het stilleven van Christoffel van den Berghe.
Film van MuseumTV

Het werk laat een verscheidenheid aan dode vogeltjes zien met daarnaast geïmporteerd glaswerk en kraakporselein. Diverse van de afgebeelde vogels worden in de zeventiende eeuw veelal in oktober met netten of strikken gevangen om vervolgens als zang- of lokvogels in kooitjes gehouden te worden of te eindigen als ingrediënt voor bijvoorbeeld pasteien. Het stilleven is in de eerste plaats een belangrijke aanvulling op de collectie schilderkunst van het Zeeuws Museum met betrekking tot de bloeiperiode van kunst en cultuur in het zeventiende-eeuwse Zeeland. Daarnaast is het als stilleven een waardevolle toevoeging aan de nu nog beperkt aanwezige vertegenwoordigers van deze voor Middelburg en Zeeland belangrijke thematiek. Bovendien heeft de voorstelling relaties met de veelzijdige collectie van het museum, die zowel een deelcollectie porselein als een natuurhistorische deelcollectie omvat. Dit maakt het werk breed inzetbaar binnen de presentatie.

OVERIGE AANKOPEN

• Christoffel van den Berghe, Stilleven met dode vogels, 1620-1630 (olieverf op paneel)
• Willem Delff naar Adriaen van de Venne, Zes prinsen van het Huis Oranje-Nassau, 1621 (gravure).

SCHENKINGEN

Naast bovenstaande aankopen is de collectie van het Zeeuws Museum ook uitgebreid met verschillende schenkingen van particulieren en instellingen. Zo werd in de afstotingsdatabase een werk gesignaleerd van kunstenaar Marinus Boezem dat een interessante aanvulling vormt op de museumcollectie. De afstotingsdatabase (https://www.afstotingsdatabase.nl/) geeft een overzicht aan overtollige of niet meer passende objecten waarvoor musea en gelieerde instellingen een andere bestemming zoeken. De betreffende zeefdruk door Boezem getiteld ‘Etude Gothique IV’ werd naar aanleiding van ons verzoek door de ING Bank aan het Zeeuws Museum geschonken.

Aankomst in ons depot van Etude Gothique IV (zeefdruk) van Marinus Boezem, geschenk van de ING Bank

Hieronder een overzicht van alle schenkingen die het Zeeuws Museum in 2021 mocht ontvangen.

Overige schenkingen:

• Een geparelde beuk, ca. 1890, een beuk in kruissteek (Berlin Woolwork), ca. 1850 - 1860 en een geborduurde beuk (kettingsteek) vermoedelijk gemaakt door Laurina Louwerse Allaart op 10-jarige leeftijd (geboren 14-02-1806 te Biggekerke, gestorven 24-03-1823 te Meliskerke), 1816. Particuliere schenking, Serooskerke
• Een kast met glazen deur, gevuld met kaarten en knipsels, ter aandenken van het huwelijk van Jan Koppejan en Jacomina Schout uit Biggekerke in 1911, 1910-1911. Particuliere schenking, Wageningen
• Jan Toorop, Portret van de schrijver/dichter P.C. Boutens in houten lijst, 1921 (portrettekening). Particuliere schenking, Middelburg
• Rob Meijer, "Hoogstpersoonlijk", nummer 12 / 50, met originele tekening, 1970-2020 (kunstenaarsboek). Schenking Historisch Museum De Bevelanden, Goes
• Marinus Boezem, Etude Gothique IV, 1980 (zeefdruk/collage). Schenking ING Bank NV, Amsterdam
• Drie glas-in-lood raamhangers met afbeeldingen van de wapens van Zeeland en Middelburg, (glas-in-lood). Schenking NN Insurance Eurasia NV, Den Haag
• Fotoalbum familie van Bortel-Castelijn uit Schoondijke, een tafelkleed en twaalf servetten. Particuliere schenking, Delft
• Roestvrijstalen bekertje van een onbekende zeilwedstrijd, (trofee). Particuliere schenking, Ouderkerk aan den IJssel
• Mand met doopkleding. Particuliere schenking, Vlissingen
• Een collectie van 22 sieraden, waaronder diverse broches, een ovale speld met filigraanwerk en drie rouwklokken. Particuliere schenking, Doetinchem
• Diverse papieren, foto’s en andere documentatie over de restauratie van de Zeeuwse wandtapijten. Particuliere schenking ten behoeve van documentatie, Amsterdam.

BRUIKLENEN

Collectie in beheer van het Zeeuws Museum is op verschillende plaatsen te zien, onder meer in de tentoonstellingen Remy Jungerman: Behind the Forest in het Stedelijk Museum in Amsterdam, Wonderlijke Voyage – Van Gent naar Oost-Indië in de Sint-Pietersabdij in Gent en Portretten door Zeeuwse meesters uit de Gouden Eeuw in het Stadhuismuseum Zierikzee. Naast bruiklenen voor tijdelijke tentoonstellingen zijn ook collectiestukken te zien in semipermanente presentaties in onder meer het Rijksmuseum en het Van Goghmuseum in Amsterdam, in het Zeeuws Maritiem MuZEEum in Vlissingen en in Museum Het Bolwerk in IJzendijke. Buiten bruiklenen voor tentoonstellingen die in de voorgaande jaren zijn gestart, heeft het Zeeuws Museum in 2021 bruiklenen ontvangen van particulieren en instellingen zowel van binnen als van buiten Zeeland voor de tentoonstellingen Dichterbij Jan Heyse en re_USED re_SATIN. Hieronder volgt een overzicht van de inkomende bruiklenen van particulieren en instellingen aan het Zeeuws Museum met daaronder het overzicht van de uitgaande objecten die het Zeeuws Museum ter beschikking heeft gesteld voor tentoonstellingen en presentaties elders.

INKOMENDE BRUIKLENEN

Bruiklenen voor de semipermanente presentatie Dit is Zeeland:
• Centraal Museum Utrecht: Monogrammist N.D., Portret van een wereldlijk geestelijke, 1572 (olieverf op paneel), Anoniem, Memorietafel van Heer Raas van Haamstede, ca. 1455 (olieverf op doek) en Charley Toorop, Landschap met korenschoven Zeeland, 1933 (olieverf op doek)
• De Nederlandsche Bank, Amsterdam: Georg Weinmann, Zeeuwse dormant met foedraal, ca. 1566
• Erfgoed Zeeland: Twee schoenen, een tinnen zoutvat, een mondharp, kledinghaakjes, boekbeslagstukken, riemhangers, eikelhangertjes, drie kannen, twee pijpaarden beeldjes, negentien ijzertijdpotten en een hondenskelet
• Gemeente Goes: Ben d’Armagnac, Creatie als enig bestaan, 1967 (collage)
• Gemeente Veere: Anoniem, Gezicht op Domburg met koolraap, 1616 (olieverf op paneel)
• Haags Historisch Museum: Salomon Mesdach, Balthasar van Vlierden en zijn vrouw Catharina Nieuwels met hun dochter Gillina van Vlierden, haar man Guillaume Sweerts en hun vier kinderen, 1612 (olieverf op paneel)
• Maritiem Museum Rotterdam: Hendrik Vroom, Schepen in de storm, 1600 (prent)
• Museum aan de Stroom, Antwerpen: Drie morions, twee hellebaarden, drie pieken, zwaard met rocaillemotief en lontmusket met schuttersvork
• Museum Boijmans van Beuningen: Baardmankruik, zoutvat, Driekoningenkan, kruik, kom Ave Maria, tripschoen en kom met reliëfapplicatie
• Nationaal Militair Museum, Soest: Sponton met op kling het wapen van Zeeland
• Particuliere collectie: Adriaen Coorte, Stilleven met een testje aardbeien, een takje kruisbessen, een met touw bijeengebonden bos asperges en een takje rode bessen, 1695 (olieverf op papier, geplakt op doek)
• Particuliere collectie: Zes haarnaalden, een paar bolspelden en een oorijzer, Zuid-Beveland
• Provinciaal Archeologisch Depot Zuid-Holland, Alphen aan de Rijn: Twee Romeinse zoutcontainers
• Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed: Laurens de Neter, Groepsportret van een Zeeuwse regentenfamilie uit de kringen van de Zierikzeese familie (Van) Cromstrien, 1637 (olieverf op doek)
• Rijksmuseum, Amsterdam: Astrolabium van Zacharias Jansen, twee vuurpotten, Specerijentoren, Vlissingen, 1629 (zilver) en Adriaen van de Venne, Landschap met figuren en een dorpskermis, 1615 (olieverf op paneel)
• Zeeuws Archief, collectie KZGW: Anoniem naar Hendrik van Schuylenburgh, Vondst Nehalenniastenen in 1651, ca. 1880 (tekening), J.H. Koekkoek, Overstroming in de Palingstraat te Vlissingen, 1808-1810 (prent), J.H. Koekkoek, Het digtmaken van den dijk en inlage te Kruiningen in het voorjaar van 1808, 1808-1810 (prent)
• Rijksmuseum van Oudheden, Leiden: Votiefsteen van de godin Nehalennia afkomstig uit Colijnsplaat.

Bruikleen voor de semipermanente presentatie Wonderkamers (vanaf 05-10-2019):
• Particuliere collectie: Pepijn van den Nieuwendijk, Dragon of Ming, 2017 (keramiek).

Bruiklenen voor de tentoonstelling Mannenpak (29-06-2019 t/m 07-11-2021):
• Bruikleen ontwerper: Monique van Heist, Ontwerpproces nieuwe uniformen team Publieksontvangst en Veiligheid ZM, 2017
• Particuliere collectie: Negen papieren patronen van petten
• Particuliere collectie: Roze wollen hemdrok.

Bruiklenen voor de tentoonstelling H.E.L. - Jan de Prentenknipper (27-09-2020 t/m 05-09-2021):
• Historisch Museum de Bevelanden: Jan de Prentenknipper, Liefde, Liefdesprent/huwelijksprent, Paradys, Elias, SD Zonde (prentenknipsels)
• Streekmuseum de Meestoof: Jan de Prentenknipper, Elias, Land en Zee Zigt (prentenknipsels)
• Nederlands Openluchtmuseum: Jan de Prentenknipper, Elia en Jona, Stuk des ver.bonds, De Ark Noag [op] Den Bergerap, H.E.L., Het Hof Reygersburg ca. 1860, Jan de Prentenknipper (prentenknipsels)
• Museum Veere: Jan de Prentenknipper, De landing van de Engelsen (prentenknipsel)
• J. Becu: De Oudelandsche Polder, Jan de Prentenknipper (prentenknipsel)
• J. Cornelis-Kools: Jan de Prentenknipper, De Knokkert Cadzand (prentenknipsel)
• M. Diepeveen-Vink: Jan de Prentenknipper, Grote Prent Genesis (prentenknipsel)
• O. Franse: Jan de Prentenknipper, De tijd is Snel (prentenknipsel)
• M. Goedbloed-Polfliet: Jan de Prentenknipper, Past op u tijd (prentenknipsel)
• M. Jacobs-Risseeuw: Jan de Prentenknipper, Trouw.ver.bond (prentenknipsel)
• C. de Koster: Jan de Prentenknipper, Den Tempel van Jeruzalem (prentenknipsel)
• G.B.L. de Rooij: Jan de Prentenknipper, Liefde (prentenknipsel)
• I. Schot: Jan de Prentenknipper, Schaapherder (prentenknipsel)
• J.P. Verhave: Jan de Prentenknipper, De Tijd 1855, Job/Elias, PRD, Levensverhaal, Jonas A Offer en drie andere werken (prentenknipsels)
• A. Verschuure: Jan de Prentenknipper, Jonas Elias (prentenknipsel)
• C. Vreeke: Jan de Prentenknipper, Leeg hart, Zomerlust, V. Lust, Boom en Berg Zigt (prentenknipsels)
• Particuliere bruikleengever: Jan de Prentenknipper, Adam en Eva met de slang H.V.B. (prentenknipsel)
• Particuliere bruikleengever: Jan de Prentenknipper, Den Bergerat (prentenknipsel)
• Particuliere bruikleengever: Jan de Prentenknipper, Den Tempel Salomons (prentenknipsel)
• Particuliere bruikleengever: Jan de Prentenknipper, Dorp en Landzigt (prentenknipsel)
• Particuliere bruikleengever: Jan de Prentenknipper, Het Huis Davids (prentenknipsel)
• Particuliere bruikleengever: Jan de Prentenknipper, Het Slot Baltimor (prentenknipsel)
• Particuliere bruikleengever: Jan de Prentenknipper, Het Slot Guda (prentenknipsel)
• Particuliere bruikleengever: Jan de Prentenknipper, Landmans Welvaren (prentenknipsel)
• Particuliere bruikleengever: Jan de Prentenknipper, Liefde en trouw (prentenknipsel)
• Particuliere bruikleengever: Jan de Prentenknipper, PRD (prentenknipsel)
• Particuliere bruikleengever: Jan de Prentenknipper, Slag bij Waterloo (prentenknipsel)
• Particuliere bruikleengever: Jan de Prentenknipper, Waterloo (prentenknipsel).

Bruikleen voor de aanvullende opstelling over paeremessen in de tentoonstelling Mannenpak (12-10-2020 t/m 26-09-2021):
• F. Dingemanse: Negen messen met gesneden houten heften van eigen hand, 48 messen met gesneden houten heften van diverse vervaardigers, twee schedes voor messen, drie tekeningen van uitslagen van messen met gesneden houten heften en een doos met diverse versleten en beschadigden messen en heften. De doos bevat 6 complete paeremessen, waarvan één in schede, twee losse gesneden heften, één los lemmet en twee losse schedes
• E. Th. Schuit: Frans Dingemanse, vork, lepel en paeremes met gesneden houten heften
• Particuliere bruikleengever: Frans Dingemanse, drie paeremessen met gesneden houten heften

Zeegezicht bij Zoutelande, Jan Heyse, 1908 Particuliere collectieFoto Art in Print

Bruiklenen voor de tentoonstelling Dichterbij Jan Heyse (25-09-2021 t/m 06-06-2022):
• Sarah Heijse: Collectie bestaande uit schilderijen, tekeningen, schetsen, schetsboeken en prenten door Jan Heyse, alsmede foto’s, knipsels en andere persoonlijke eigendommen van de kunstenaar
• Particuliere bruikleengever: Jan Heyse, Magiërs/Driekoningen (houtsnede), Naakte jonge vrouw (houtsnede), D’meisken metten sconen vlechtken (houtsnede), Jonge vrouw met slapend kind, 1914 (tempera op doek op paneel), Slapende jonge vrouw (krijt, potlood en tempera op papier), Naaktportret van een jonge vrouw (tempera en potlood op doek op paneel), Voorstudie Arnemuidse jonge vrouw te Veere (gemengde techniek op papier), Arnemuidse jonge vrouw (tekening), Jongen in Zeeuwse dracht (tekening), De Veste bij Veere (tempera op papier)
• Particuliere bruikleengever: Jan Heyse, Liggende naakte jonge vrouw (tempera op doek), Arnemuidse jonge vrouw te Veere (tempera en potlood op doek op paneel), Gezicht op Veere (tempera op doek)
• Zeeuws Archief, collectie Gemeente Veere: Jan Heyse, Intocht Tijl Uilenspiegel in Veere (olieverf op paneel)
• Collectie De Vier Gemeten: Jan Heyse, Gezicht op de Simon Oomstraat te Veere (olieverf op doek op paneel)
• Particuliere bruikleengever: Jan Heyse, Spotprenten Albert Plasschaert en Lucia van Dam van Isselt (gemengde techniek op papier), De rozenkrans (houtsnede), Gezicht op Veere (tempera op doek), Westenschouwe (kunstenaarsboekje), Pinksterkermis (houtsnede), Liggende jonge vrouw (krijt, potlood en tempera op papier), Meditatie (tempera op paneel), Jan jr. als baby (tekening), Jan jr. als kleuter (tekening).

Bruiklenen voor de tentoonstelling re_USED re_SATIN (26-11-2021 t/m 11-09-2022):
• Kunstmuseum Den Haag: Mannen hemdrok van gebrocheerde damast, 1700-1749, mannen hemdrok van verschillende gebrocheerde damast, 1800-1814 en twee bijbehorende paspoppen
• Museum Rotterdam: Wollen kamizool met ingeweven bloempatroon en lijstwerk
• Museumfabriek Enschede: Boerenhemdrok van gebloemde wollen damast in blauw en vier andere kleuren, met knoopsluiting met zilveren knopen, 1792-1850
• Fries Museum: Baeitje van donkerblauwe wollen damast met veelkleurige bloemen, Mannenvest van wol damast uit Norwich met bloempatroon met zilveren knopen
• Particuliere bruikleengever: Zeventien strengen van diverse wolsoorten, drie potten met natuurlijke verfstoffen, twee boeken met verfrecepten en een ring met 66 strengen, geverfd met natuurlijke verfstoffen.

Net binnengekomen: de bruiklenen van het Fries Museum voor re_USED re_SATIN

Overige ingekomen bruiklenen:
• Particuliere bruikleengever: Bloedkoralen ketting met vijf strengen, Zuid-Bevelandse protestantse binnenkap en bijbehorend oorijzer en één speld, stel zilveren broeksknopen uit de Zuid-Bevelandse dracht en een herdenkingskop en schotel, rond 1885 aangeboden aan Piet de Broekert, betovergrootvader van de bruikleengever
• Stadhuismuseum Zierikzee: Twee gouden strikken, oorijzer met krullen van Goeree-Overflakkee, Oorijzer met mogelijk zilveren krullen van Walcheren, Vrouw en meisje in Axelse dracht (knipsel), Paar in klederdracht (knipsel)
• Provincie Zeeland: Kostuum van de griffier, vervaardigt in 1898 en gedragen door onder andere dr. D. van der Wel, griffier der staten van Zeeland van 1963 tot 1980, inclusief steek, doos voor steek en degen.

UITGAANDE BRUIKLENEN

Voor tentoonstellingen:

Bruiklenen aan Historische Huizen Gent, voor de tentoonstelling Wonderlijke Voyage - Van Gent naar Oost-Indië (22-10-2021 t/m 18-04-2022):
• Preparaten van een gladde rog, pijlstraat, gewone rog en paalworm, allen gevonden in Zeeland
• Slavengeld - 28 kaurischelpen gevonden op de Kaloot in 1998
• Opgezette Jan van Gent en een opgezette mantelmeeuw
• Schedels van een albatros en een Koningsalbatros
• Schild van een zeeschildpad.

Bruikleen aan Historisch Museum De Bevelanden, Goes, voor de tentoonstelling Buitengewoon & Markant - op ‘t dorp in de Zak van Zuid-Beveland (01-12-2017 t/m 31-12-2022):
• Gewelfsteen met Christuskop.

Bruiklenen aan Terra Maris, Museum voor natuur en landschap, Oostkapelle, voor de KZGW-jubileumtentoonstelling Vikingen op Walcheren? Vondsten, verhalen, feiten en fabels (24-05-2019 t/m 31-03-2022):
• Grote selectie van vroegmiddeleeuwse (strand)vondsten uit de collectie van het KZGW.

Bruikleen aan MUCEM Marseille (FR) voor de reizende tentoonstelling Folklore (04-11-2020 t/m 22-02-2021):
• Marcel Broodthaers, Installatie "Musée d’Art Moderne, Département des Aigles, Section Folklorique/Cabinet de Curiosités".

Bruiklenen aan Stadhuismuseum Zierikzee voor de tentoonstelling Portretten door Zeeuwse Meesters uit de Gouden Eeuw (24-12-2020 t/m 14-11-2021):
• Bernard Vaillant, Portret van Adriana de Munck, 1691 (pastelkrijt op papier)
• Bernard Vaillant, Portret van Cornelis Versluys, 1691 (pastelkrijt op papier)
• Zacharias Blijhooft, Portret van Mr. Johan Schorer (1650-1705), pensionaris van Middelburg, 1677 (olieverf op paneel)
• Zacharias Blijhooft, Miniatuur met zelfportret, 1659-1682 (olieverf op koper)
• Karel Slabbaert, Portret van meisje met mof, 1650 (olieverf op paneel)
• Hendrick Berckman, Portret van Marinus van Crommon (1629-1687), echtgenoot van Isabella van der Stringe, 1656 (olieverf op paneel)
• Hendrick Berckman, Portret van Isabella van der Stringe ( -1681), echtgenote van Marinus van Crommon, 1656 (olieverf op paneel).

Hendrick Berckman, portretten van Marinus van Crommon en Isabella van der StringeFoto's Ivo Wennekes

Bruikleen aan Stedelijk Museum Amsterdam voor de tentoonstelling Remy Jungerman: Behind the Forest (20-11-2021 t/m 13-03-2022)
• Remy Jungerman, White Hand, 2007-2008 (installatie).

Overige uitgaande bruiklenen:

Bruiklenen aan Stichting Het Zeeuws Landschap voor Bezoekerscentrum Saeftinghe, Nieuw Namen (tot 02-11-2024):
• Selectie fossiele schelpen, twee slagtanden en een dijbeen van een mammoet.

Bruiklenen aan Museum Het Bolwerk, IJzendijke (tot 01-11-2024):
• Zes blauwwitte tegels met soldaten die wapenhandelingen uitvoeren
• Een kogeltang met twee loden kogels
• Een percussiepistool, ca. 1777
• Fragment van een stokwapen
• Penning (afgietsel) ter gelegenheid van het beleg van Oostende, 1604
• Legpenning ter gelegenheid van de overwinning op de Spaanse galeien van Spinola bij Sluis, 1603
• Legpenning ter gelegenheid van het overgaan van Oostende naar de Spanjaarden, 1604.

Bruikleen aan de Sint-Maartenskerk, Baarland (tot 31-12-2021):
• Doopvont, vijftiende/zestiende eeuw (hardsteen).

Bruikleen aan de Maartenskerk, 's-Gravenpolder (tot 31-12-2021):
• Doopvont, 1553 (hardsteen).

Bruiklenen aan het Stadhuis Middelburg (tot 31-12-2021):
• Anoniem, Familieportret van familie Andriessen, 1770-1772 (olieverf op doek)
• Anoniem, Portret van Abraham de Brauw (1697-), raadsheer van Vlaanderen, voor 1763 (olieverf op doek)
• Anoniem, Portret van Jan Matens (-1605), burgemeester van Vlissingen, voor 1605 (olieverf op paneel)
• Jean Appelius, Portret van Petronella Geertruida van Berckel (1716-1780) echtgenote van Mr. Jacob van der Mandere, 1758-1780 (olieverf op doek)
• Jean Appelius, Portret van Mr. Jacob van der Mandere (1707-1775), 1750-1775 (olieverf op doek)
• Jean Appelius, Portret van Mr. Engelbert Johan van der Mandere (1744-1827), echtgenoot van Cornelia Adriana Ockersse, ca. 1766 (olieverf op doek)
• Jean Appelius, Portret van Cornelia Adriana Ockersse (1749-1800), echtgenote van Mr. Engelbert Johan van der Mandere, ca. 1766 (olieverf op doek)
• Philip van Dijk, Portret van Mr. Pieter Boddaert (1694-1760), godgeleerde en letterkundige, 1737 (olieverf op doek op paneel)
• J. van Haansbergen, Portret van Josina Parduyn (1642-1718), echtgenote van Aernout van Citters, 1675-1695 (olieverf op doek)
• J. van Haansbergen, Portret van Aernout van Citters (1633-1696), 1675-1695 (olieverf op doek)
• Willem van Mieris, Portret van Hester Roman, 1688 (olieverf op doek)
• Willem van Mieris, Portret van Catharina Roman, 1688 (olieverf op doek)
• Jan Palthe, Catharina Duynewey, overleden 1775, echtgenote van Jan de Munck, 1762 (olieverf op doek)
• Jan Palthe, Jan de Munck (1687-1768), stadsbouwmeester van Middelburg, 1762 (olieverf op doek)
• H. Serin, Portret van Anthony van Citters, 1749 (olieverf op doek)
• H. Serin, Portret van Everedine Steenwijk, 1749 (olieverf op doek).

Bruikleen aan het Zeeuws maritiem muZEEum, Vlissingen (tot 31-12-2021):
• Helm volgens overlevering gedragen door viceadmiraal Joos de Moor
• Hemd van Michiel de Ruyter, herdenkingstafelbel afkomstig uit de familie Evertsen
• Doosje met botjes van de gebroeders Evertsen
• Memorabilia met betrekking tot Jan van Speijk
• Porseleinen vis en aardewerken kan afkomstig van het wrak van het VOC-schip De Woestduijn
• Gedenkpenning ter ere van Trewleben wegens het opvissen van de gezonken lading van hopman Waterdrinker voor Westkapelle, 1660 (zilver)
• Michel Evehart, Luidklok met opschrift 'Middelburg 1781', opgevist uit de Indische wateren, 1781 (brons)
• Lunarium naar H. Schortinghuis’ lunarium
• Jean Appelius, Jacob van Citters (1708-1792), ca. 1750 (olieverf op doek)
• J.B. Seghers, Gezicht op Veere vanaf het water, 1669 (olieverf op doek)
• H. Roscam, Scheepsstrijd op de Zeeuwse stromen, 1717 (olieverf op doek)
• Meesterteken wijnkoeler, Begrafenisschild van het schippersgilde te Middelburg, 1732 (zilver)
• Julius Porcellis (toegeschreven aan), Vlootschouw op de rede van Rammekens, ca. 1645 (olieverf op paneel)
• Anoniem, Maritieme scène, 1700-1800 (olieverf op doek)
• Koffiekan
• Tafelschel met op de rand: 1678 ZOLI DEO GLORIA en guirlandes van bloem- en bladranken
• Anoniem, Het Schip Slot ter Hooge, 1775 (olieverf op doek).

Bruiklenen aan Terra Maris, Museum voor natuur en landschap, Oostkapelle (tot 10-08-2026):
• Onderkaak van een wolharige mammoet, schedel van een walrus en cranium van een reuzenhert met twee afgebroken geweitakken.

Bruiklenen aan het Roosevelt Informatiecentrum, Oud-Vossemeer (tot 08-03-2021):
• Twee schandstenen en een geselpaal.

Bruikleen aan het Rijksmuseum, Amsterdam (tot 01-03-2022):
• Bartholomeus Eggers, Buste van Gerard Schaep van Cortenhoeff, 1663-1666 (marmer).

Bruiklenen aan de Stichting Dorpshuis Waarde (tot 22-10-2022):
• Twee bakstenen en een vijzel.

Bruikleen aan het Van Goghmuseum, Amsterdam (tot 07-09-2023):
• Anthon van Rappard, Tegelschilders, 1884 (olieverf op doek).

Bruikleen aan het Historisch Museum de Bevelanden, Goes (tot 01-10-2023):
• G. Braam, Stadhuis te Goes met in de achtergrond de Magdalenakerk, 1848 (olieverf op doek).

G. Braam, Stadhuis te Goes met in de achtergrond de Magdalenakerk,1848 (olieverf op doek)Foto Ivo Wennekes

Bruikleen aan de Gemeente Vlissingen (tot 15-04-2024):
• Arie Berkulin, Mirror, 1986 (beeldhouwwerk).

Bruiklenen aan het Zeeuws Archief, Middelburg:
• Prentenkast, 1800-1900 (mahoniehout, ivoor)
• Anoniem, Portret van Cornelis Cornelisz. van Ceters (1503/1514-1599), 1700-1800 (olieverf op doek)
• Anoniem, Portret van Martina Thielens (-1585), 1700-1800 (olieverf op doek)
• Anoniem, Portret van Mr. Pieter de la Rue (1695-1770), geschiedkundige, schrijver en dichter, ca. 1750 (olieverf op doek)
• Anoniem, Portret van Nicolaas Cornelis Lambrechtsen (1752-1823), Ambachtsheer van Ritthem, ca. 1800 (olieverf op doek)
• Anoniem, Portret van Maria Petronella Lambrechtsen-Schorer (1760-1803), ca. 1800 (olieverf op doek)
• Willem Jan van den Berghe, Gezicht op kasteel Popkensburg, 1868 (olieverf op paneel)
• Jan Bodezon, Portret van Hendrik Pookx (1649-1739), 1706 (olieverf op doek)
• Jan Bodezon, Portret van Maria van Waardt (1655-1738), echtgenote van Hendrik Pookx, ca. 1706 (olieverf op doek)
• Dirck van Delen, Christus geneest een lamme te Bethesda, 1636 (olieverf op doek)
• Hendrikus Elias Roodenburg, Gezicht over het eiland Walcheren, gezien vanaf de Hoge Hil in Domburg, ca. 1936 (olieverf op doek)
• Hendrikus Elias Roodenburg, Huisjes in Zierikzee, ca. 1934 (olieverf op doek)
• Hendrikus Elias Roodenburg, Gezicht op de Lievenmonstertoren in Zierikzee, 1934 (olieverf op doek)
• W. Schellinckx, Munnikenhof te Grijpskerke, 1659 (olieverf op doek)
• Willem Stad naar Caspar Netscher, Onbekend mansportret uit de collectie van Van Citters, ca. 1917 (olieverf op paneel)
• Willem Stad naar Caspar Netscher, Onbekend vrouwenportret uit de collectie van Van Citters, ca. 1917 (olieverf op paneel)
• Willem Stad naar Jean Appelius, Portret van Anna Sara Boudaen (1718-1781), ca. 1917 (olieverf op paneel)
• Willem Stad naar Jean Appelius, Portret van Mr. Jacob van Citters (1708-1792), ca. 1917 (olieverf op paneel)
• Willem Stad naar Philip van Dijk, Portret van Maria van Citters (1689-1752), dochter van Aernout van Citters en Jozina Pardyn, ca. 1917 (olieverf op paneel)
• Willem Stad naar Philip van Dijk, Portret van C.A. Parduyn (1680-1735), ca. 1917 (olieverf op paneel)
• J. van den Eeckhout, J.F. Robert, M. Vincke, P. Roms en J. Piepers, Planetarium in gemarmerde houten kast, 1786 (hout, koper en glas).

Bruiklenen aan het Stadhuismuseum, Zierikzee:
• Anoniem, Het keuren van de meekrap, 1764 (olieverf op paneel)
• Molenbeker, achttiende eeuw (zilver en glas)
• Job Baster, Schelpenbuffet afkomstig uit het woonhuis van Job Baster in Zierikzee, met de wapens van hemzelf en van zijn echtgenote Jacoba Vink, 1755-1775 (hout, schelpen, koraal, gips, glas)
• Gotisch geldkistje, vijftiende eeuw (ijzer)
• Gesmolten lood en lei afkomstig van de St. Lievens Monsterkerk te Zierikzee na de brand van 6 op 7 oktober 1832 (glas, lood, leisteen)
• Altaarretabel afkomstig van het klooster de Berg Sion te Noordgouwe (Schouwen), 1550-1575 (hout, albast)
• Gedenk- of noodmunt van Zierikzee, 1575 (goud)
• Penning van het St. Luciagilde te Zierikzee, ca. 1700 (koper)
• Gildepenning van het timmerliedengilde te Zierikzee, 1679 (koper)
• Penning van het zakkendragersgilde te Zierikzee, 1695 (messing)
• Opgezette zeearend.