Het Zeeuws Museum bewaart en verzamelt Zeeuws cultureel erfgoed voor huidige en toekomstige generaties. De veelzijdige collectie is voor het museum de grondstof voor het Inspireren & Verwonderen en het Leren & Verbinden.

Een collectie bewaren gaat niet vanzelf. Collectiestukken hebben voortdurend aandacht en onderhoud nodig om ouderdomsverschijnselen en natuurlijk verval tegen te gaan. Daarom wordt doorlopend aan de collectie gewerkt, zowel door onze eigen medewerkers als door externe deskundigen. Daarbij blijkt steeds weer dat er nog veel aan de collectie is te ontdekken. Zo maken moderne onderzoekstechnieken en -inzichten het mogelijk nieuwe gegevens naar boven te halen, bijvoorbeeld met betrekking tot de materialen waaruit een voorwerp bestaat. Ook geven externe wetenschappers die de collectie raadplegen in het kader van hun eigen onderzoek vaak verrassende invalshoeken op objecten. Tegelijkertijd verkennen we hoe we de nieuwe kennis en informatie kunnen gebruiken in presentaties en ook hoe we deze op andere manieren met het publiek kunnen delen.

Voorbeeld van het resultaat van schoonmaken: zoek het verschil op deze (witte) jurk. Detail van het familieportret van Jacob van der Mandere, door Jean Appelius uit 1760 (olieverf op doek)

Door schenkingen of aankopen wordt de collectie regelmatig aangevuld met nieuwe stukken. Daarnaast mag het Zeeuws Museum voor tentoonstellingen en andere presentaties gebruik maken van objecten die zich in de collecties van andere musea, archiefinstellingen of particulieren bevinden. Ook geeft het Zeeuws Museum zelf graag objecten in bruikleen aan andere instellingen. Zo kan elders, buiten de museummuren en buiten de provincie, genoten worden van het culturele erfgoed van Zeeland.

BEHOUD EN BEHEER

Conserveren, restaureren en inventariseren

Het nieuwe jaar gaat van start met de uitvoering van het meerjarig collectie onderhoudsplan. Dit is een plan dat inzicht geeft in noodzaak en wensen met betrekking tot behoud van de collectie. Dit jaar is het depot een ware werkplaats waar verschillende externe specialisten aan het werk zijn en kennis met ons en elkaar delen. Collectiegroepen worden systematisch onder de loep genomen. Noodzaak, gewenst of esthetisch zijn de categorieën waarbinnen beslist wordt of een collectiestuk in aanmerking komt voor conservering of restauratie.
Restauratieatelier Barbara Susijn uit Monster verzorgt dit jaar de collectie schilderijen. Ook metalen voorwerpen worden dit jaar in het kader van behoud onder de loep genomen. Metaalrestaurator Iris Mahu uit Haarlem voegt zich dit jaar als jongste restaurator aan ons externe team toe. Naast een aantal voorwerpen die haar specialistisch oog vragen, leidt Iris één van onze medewerkers op in het behoud-technisch schoonmaken van zilveren voorwerpen.

Metaalconservering in het depot

Ter voorbereiding op het 250-jarig jubileum in 2019 van het Koninklijk Zeeuwsch Genootschap der Wetenschappen worden voor diverse externe tentoonstellingen collectiestukken geconserveerd en schoongemaakt. Hieronder bevinden zich ook veel kleine metalen voorwerpen die door Iris Mahu onder handen worden genomen.
De Provinciale Kunstcollectie, de natuurhistorische collectie en de collecties etnografica, prenten en tekeningen ondergaan een standplaatscontrole.

In het textieldepot wordt een start gemaakt met het modelleren of ‘mounting’ van de bestaande paspoppen en bustes. Omdat maten en postuur in de loop van een paar honderd jaar veranderen, krijgen ‘moderne’ paspoppen een afneembaar extra lijf en armen om presentaties van diverse oude kostuumonderdelen levensecht en beter aansluitend te krijgen. Dit specialistisch werk wordt uitbesteed aan ‘Costume Mounter’ Matthew Greer wiens leerschool ligt in het Victoria & Albert Museum in Londen.

ONDERZOEK

Onderzoek naar de oorsprong

In het textieldepot wordt een vrij omvangrijke collectie damasten kledingstukken uit de Zeeuwse streekdracht bewaard. Om het vermoeden te bevestigen dat het gebruikte textiel is geweven in Norwich (Verenigd Koninkrijk), start het Zeeuws Museum een meerjarig onderzoek naar deze bijzonder kleurrijke stof. Samen met ‘Norwich Textile’ onderzoeker Michael Nix en textielontwerper Remi Veldhoven worden draadjes geteld, kleurstoffen bekeken en patronen vergeleken.

Tijdens bezoeken aan het archief van het Winterthur Museum in Delaware (VS) en diverse musea en depots in Norwich worden door medewerkers van het Zeeuws Museum en Remi Veldhoven stalenboeken onderzocht en vergeleken om inzicht te krijgen in de oorsprong van en handel in deze speciale damast. Tijdens de presentatie op de Dutch Design Week in het Veemgebouw in Eindhoven in oktober zijn de eerste uitkomsten van dit onderzoek in een speciaal daarvoor ingerichte stand gepresenteerd voor een enthousiast publiek. In 2020 wordt de uitkomst van dit onderzoek gepresenteerd in een tentoonstelling.

Detailopname van damast uit Norwich, voor de presentatie tijdens de Dutch Design Week
Foto Pim Top

Daarnaast hebben verschillende externe onderzoekers dit jaar in het kader van hun onderzoek het depot bezocht:
•  Ingrid Jonckheere van de Provincie Vlaanderen en Francis Kerckhof van het Royal Belgian Institute of Natural Sciences voor onderzoek naar de collectie zeepokken
•  Ilja Nieuwland van het Huygens Instituut Nederlandse Geschiedenis (KNAW Humanities Cluster) voor onderzoek naar de fossielencollectie
•  Paul de Ruiter en Petra Rouwendal van Virusgrafiek, het Platform voor Grafische Kunsten Zeeland, voor onderzoek naar het werk van tekenaar, schilder en graficus Cor de Wolff (1889-1963)

ONDERZOEK HONORAIR CONSERVATOREN Naturalia Genootschap

Ter voorbereiding van het 250-jarig bestaan van het Koninklijk Zeeuwsch Genootschap der Wetenschappen in 2019 zijn in het Zeeuws Museum conservatoren van dit genootschap actief met het voorbereiden van diverse presentaties.

Op een aantal plaatsen in Zeeland worden ter gelegenheid van dit jubileum voorwerpen getoond van het genootschap die in het museum bewaard worden. De tentoonstelling in Axel in Museum Het Warenhuis (‘Kijk naar beneden, dan zie je meer’) zal gewijd zijn aan de geologie van Zeeuws-Vlaanderen. Freddy van Nieulande, Herman Nijhuis, Jan Piet Bekker en Elsa Westland zijn betrokken bij dit project.
Van diverse vindplaatsen zijn voorwerpen als fossiele schelpen en haaientanden geselecteerd uit de collectie. Ook zal aandacht worden geschonken aan de jaarlijkse vistochten naar fossiele botten op de Westerschelde. Het geraamte van een achterpoot van een mammoet gaat zeker een blikvanger vormen. Verder zijn er fraaie versteningen te zien en ook twee bijzondere zee-egels. Deze zijn afkomstig uit de Meester van der Heijden Groeve van de Kauter bij Nieuw Namen.

Hester Loeff heeft zich intensief beziggehouden met de voorbereiding van de jubileumtentoonstelling voor 2019 in het Stadhuismuseum in Zierikzee ‘ Expeditie IJstijd’: selecteren van stukken uit de collectie, onderzoek naar wat er over deze stukken bekend is en het zoeken in de literatuur naar aanvullende gegevens. Deze selectie omvat een scala aan objecten: van wolharige mammoet tot bever en van zeekoe tot dwergvinvis.

Mosselkotter ZZ 10 van Jaap Schot vist naar fossielen op de Westerschelde
Foto Freddy van Nieulande

Museumcollectie

De genootschapsconservatoren hebben natuurlijk naast activiteiten voor de jubileumtentoonstellingen ook regulier werk verricht ten behoeve van verdere ontsluiting en beheer van de collecties.

Conservator fossiele zeezoogdieren Mark Bosselaers besteed veel aandacht aan registratiewerk voor deze collectie, welke landelijk gezien van bijzonder belang is. Hij heeft bijvoorbeeld de wetenschappelijke namen aangepast aan de nieuwste inzichten en recente vondsten geregistreerd. Eén daarvan is een fossiele ellepijp van een walvisflipper, welke bijzonder is omdat deze aangebeten blijkt te zijn door een zeer grote haai. Bosselaers ontvangt dit jaar de Saporta-prijs van de Franse Paleontologische Vereniging (Association Paléontologique Française) voor zijn opmerkelijke bijdrage aan de paleontologie.

Conservator landzoogdieren Hester Loeff heeft de schedelcollectie verder onderzocht. De schedels van twee Russen, omgekomen bij gevechten in Noord-Holland in 1799 tussen de Bataafse troepen en een Brits-Russische invasiemacht, blijken zich nog beide in de collectie te bevinden. De schedel van één van hen, een Rus uit Smolensk, kan gelukkig worden geïdentificeerd door opnieuw meten en vergelijking met bewaarde gegevens van De Man. Loeff ontvangt de P. van der Lijn aanmoedigingsprijs 2018, welke altijd wordt uitgereikt aan een beginnend amateurgeoloog of -paleontoloog die op wetenschappelijk niveau een wezenlijke bijdrage levert aan geologie of paleontologie.

Jan Piet Bekker, ook conservator landzoogdieren, is begonnen met de inventarisatie van de landzoogdieren op standplaats (depot, kast, plank). Aan het eind van dit jaar is ongeveer de helft van de collectie geïnventariseerd en waar mogelijk ook de determinatie gepreciseerd of gecorrigeerd, zoals bij de twaalf aanwezige apenschedels. Bekker is ook begonnen met het doen van standaardmetingen aan middenhands- en middenvoetsbeenderen van de runderen en herten. Ook zijn standaardmetingen verricht aan de kiezen van deze diersoorten.

Schedel van een gele baviaan (Papio kynocephalus) uit de collectie van het ZM

Freddy van Nieulande en Herman Nijhuis zijn conservatoren van de uitgebreide schelpenverzameling. De jaarlijkse bottenvistocht levert als bijvangst ook wat fossiele schelpen op, waarvan vier bijzonder genoeg om in de collectie opgenomen te worden: Glycymeris radiolyrata pseudodeshayesi, Glycymeris variabilis, Laevastarte omalii, Pecten complanatus. Bijzonder ook zijn twee versteningen van krabben, een viertal limoniet-stenen (klei-ijzerstenen) en twee draken-(of septarie-)knollen van ongeveer 30 miljoen jaar oud. De fossiele schelpencollectie van het Genootschap is van landelijk belang.

Gerard Heerebout is conservator van de natuurhistorische voorwerpen die niet onder een andere conservator vallen, zoals bijvoorbeeld de vogels, reptielen, vissen en de ongewervelde dieren. Hij heeft gewerkt aan de standplaatsregistratie van de voorwerpen, de bijzondere houtcollectie (xylotheek), waarschijnlijk de oudste van Nederland, en aan de fossiele zeepokken. Voor de determinatie hiervan is nog steeds de uitgebreide publicatie uit 1854 van Charles Darwin het belangrijkst.

Bezoekers

Lex Kattenwinkel uit Middelburg heeft aan aantal malen het depot bezocht om te helpen bij de determinatie van de uitgebreide collectie haaientanden. Francis Kerckhof (Koninklijk Belgisch Instituut voor Natuurwetenschappen) en Ingrid Jonckheere (Provincie West-Vlaanderen) bezochten het depot om te assisteren bij de determinatie van de fossiele zeepokken.
Dr. Alberto Collareta (Universiteit van Pisa, Department of Earth Sciences) bezocht het depot om de daar aanwezige fossiele haaiendrollen te bestuderen, waarover hij samen met Mark Bosselaers zal publiceren.

AANKOPEN

In de zaal Land van de collectiepresentatie Dit is Zeeland hangt een prachtig stilleven van Adriaen Coorte. Op het schilderij heeft hij op minutieuze wijze een testje aardbeien met een takje kruisbessen ervoor en een bos asperges geflankeerd door een takje rode bessen weergegeven. Coorte’s stillevens zijn wereldwijd geliefd. Ook kunstenaar Frans Dingemanse houdt van deze werken. In 2014 maakt Dingemanse een set van twee mesheften geïnspireerd op een werk van Coorte. In plaats van handvatten gedecoreerd met traditionele Zeeuwse agrarische motieven kreeg het ene mesheft de vorm van een bosje asperges en het andere van een takje besjes. De set kreeg als titel ‘Hommage aan Adriaen Coorte’ en is sinds het najaar van 2018 te bewonderen in de buurt van het stilleven.

Aankoop: twee paeremessen van Frans Dingemanse (2014), met mesheften geïnspireerd op een werk van Coorte
Foto Anda van Riet

OVERIGE AANKOPEN

•  Caspar Labarre, Stoel, 2017 (hout)
•  Johan ten Klooster, Gezicht op Veere, 1915-1940 (houtskooltekening)
•  Jan de Prentenknipper, Michiel de Ruyter, 1820-1870 (prentenknipsel)
•  Jan de Prentenknipper, Jonas in de walvis, 1820-1870 (prentenknipsel)
•  Jan de Prentenknipper, Elias NBKNZAR, 1820-1870 (prentenknipsel)
•  Willem en Martinus Pouwelsen, Ringsteken op Oranjeplein te Oost Souburg, 1858 (olieverf op doek)

SCHENKINGEN

Het beheren en conserveren van collectie kost veel tijd en geld. Bij iedere potentiële toevoeging, dus ook bij schenkingen, wordt daarom de vraag gesteld of het object daadwerkelijk iets toevoegt aan de collectie. Zo heeft het Zeeuws Museum een gevarieerde verzameling werken van keramist Jan van Leeuwen (1943-1992) in de collectie. Toen een keramieken hoofd van zijn hand werd aangeboden, is deze vraag ook gesteld. De kop stelt zwager Kees van Jan van Leeuwen voor, die deze in 1984 boetseerde. Kees was de partner van de schenkster, mevrouw Tineke de Wever. Juist die persoonlijke connectie in combinatie met de uitstraling van het werk waren in dit geval de redenen om het aan de collectie toe te voegen.

Schenking: De 'Kop van Kees', een werk van keramist Jan van Leeuwen (1943-1992)
Foto Anda van Riet

Overige schenkingen die het Zeeuws Museum mocht ontvangen in 2018:

•  Willem Buijs, Ammonites, 1975-2000 (foto). Particuliere schenking, Veere
•  F. Rutgers van der Loeff-Mielziner, Markt te Middelburg, 1918 (handdruk). Particuliere schenking, Ridderkerk
•  Tafelkleed geverfd met meekrap. Particuliere schenking, Doesburg
•  Set ijzers, gebruikt voor het "vlotten" van boomstammen. Particuliere schenking, Middelburg
•  Kees Broerse, Middelburg, marktdag, 1971 (aquarel) en Kees Broerse, De Lange Jan, 1932-3 (houtsnede, 2 varianten: blauw/zwart en oranje/zwart). Particuliere schenking, Amsterdam
•  Zilveren vorkje, ca. 1840. Particuliere schenking, Bilthoven
•  Wim Abeleven. Toiletspreuk, 1943 (aquarel). Particuliere schenking, Amsterdam
•  Collier en armband (goud, bloedkoraal). Particuliere schenking, Hoogvliet
•  Stoel van Reimond Kimpe. Particuliere schenking, Middelburg

BRUIKLENEN

2018 was bijzonder voor het Zeeuws Museum; maar liefst twee van de beroemde Zeeuwse wandtapijten zijn op verschillende momenten elders in Nederland te zien geweest.
Van 25 april tot en met 23 september was het wandtapijt Slag bij Lillo te zien in het Nationaal Militair Museum, Soest, als onderdeel van Willem, een tentoonstelling over de jonge jaren van Willem van Oranje. Vrijwel meteen nadat dit wandtapijt was teruggekeerd, ging het tapijt Beleg van Zierikzee op reis. Dit wandtapijt was van 12 oktober 2018 tot en met 20 januari 2019 te bewonderen in de tentoonstelling 80 Jaar Oorlog. De geboorte van Nederland in het Rijksmuseum, Amsterdam. Naast het tapijt ging ook de zilveren specerijentoren, die het Zeeuws Museum van het Rijksmuseum in bruikleen heeft, tijdelijk retour.
Om de lege plaats van de twee wandtapijten te kunnen vullen heeft het Zeeuws Museum van het Rijksmuseum voor de hele periode van april 2018 tot en met januari 2019 een indrukwekkend fragment van een Spaanse scheepsvlag, stammend uit de Tachtigjarige Oorlog, in bruikleen mogen ontvangen.

Fragment van een Spaanse scheepsvlag (uit de Tachtigjarige Oorlog) van het Rijksmuseum hangt (tijdelijk) in de Wandtapijtenzaal

Hieronder een overzicht van welke instellingen het Zeeuws Museum nog meer bruiklenen heeft mogen ontvangen met aansluitend een overzicht van tentoonstellingen en presentaties elders waaraan het Zeeuws Museum een bijdrage heeft geleverd.

INKOMENDE BRUIKLENEN

Bruiklenen voor de semipermanente presentatie Dit is Zeeland:

•  Centraal Museum Utrecht: Monogrammist N.D., Portret van een wereldlijke geestelijke, 1572 (olieverf op paneel), Anoniem, Memorietafel van Heer Raas van Haamstede, ca. 1455 (olieverf op doek) en Charley Toorop, Landschap met korenschoven Zeeland, 1933 (olieverf op doek)
•  De Nederlandsche Bank, Amsterdam: Georg Weinmann, Zeeuwse dormant met foedraal, ca. 1566
•  Gemeente Goes: Ben d’Armagnac, Creatie als enig bestaan, 1967 (collage)
•  Gemeente Veere: Anoniem, Gezicht op Domburg met koolraap, 1616 (olieverf op paneel)
•  Haags Historisch Museum: Salomon Mesdach, Balthasar van Vlierden en zijn vrouw Catharina Nieuwels met hun dochter Gillina van Vlierden, haar man Guillaume Sweerts en hun vier kinderen, 1612 (olieverf op paneel)
•  Maritiem Museum Rotterdam: Hendrik Vroom, Schepen in de storm, 1600 (prent)
•  Museum aan de Stroom, Antwerpen: Drie morions, twee hellebaarden, drie pieken, zwaard met rocaillemotief en lontmusket met schuttersvork
•  Museum Boijmans van Beuningen: Baardmankruik, zoutvat, Driekoningenkan, kruik, kom ‘Ave Maria’, tripschoen en kom met reliëfapplicatie
•  Nationaal Militair Museum, Soest: Sponton met op kling het wapen van Zeeland
•  Particuliere collectie: Adriaen Coorte, Stilleven met een testje aardbeien, een takje kruisbessen, een met touw bijeengebonden bos asperges en een takje rode bessen, 1695 (olieverf op papier, geplakt op doek)
•  Particuliere collectie: Zes haarnaalden, een paar bolspelden, Zuid-Beveland, en een oorijzer, Zuid-Beveland
•  Particuliere collectie: Romeinse gouden halsring
•  Provinciaal Archeologisch Depot Zuid-Holland, Alphen aan de Rijn: Twee Romeinse zoutcontainers
•  Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed: Laurens de Neter, Groepsportret van een Zeeuwse regentenfamilie uit de kringen van de Zierikzeese familie (Van) Cromstrien, 1637 (olieverf op doek)
•  Rijksmuseum, Amsterdam: Astrolabium van Zacharias Jansen, twee vuurpotten, Specerijentoren, Vlissingen, 1629 (zilver), Adriaen van de Venne, Landschap met figuren en een dorpskermis, 1615 (olieverf op paneel)
•  Stichting Cultureel Erfgoed Zeeland: Twee schoenen, een tinnen zoutvat, een mondharp, kledinghaakjes, boekbeslagstukken, riemhangers, eikelhangertjes, drie kannen, twee pijpaarden beeldjes, negentien ijzertijdpotten en een hondenskelet
•  ZB| Planbureau en Bibliotheek van Zeeland: Zoutwinning in Zeeland, Cornelis Pronk, 1745 (prent)
•  Zeeuws Archief, collectie Zelandia Illustrata: Anoniem, Een orka aangespoeld op het strand te Domburg, 1783 (waterverf op papier), Hendrik van Schuylenburgh, Vondst Nehalenniastenen, 1651 (tekening en kopie), Cornelis Pronk, Zoutwinning in Zeeland, 1745 (prent), Hendrik Vroom, Het uitzeilen van de vloot van Walcheren en landing van de troepen van prins Maurits bij Philippine, ca. 1600 (prent), J.H. Koekkoek, Overstroming in de Palingstraat te Vlissingen, 1808-1810 (prent), J.H. Koekkoek, Doorbraak van de Wijnbergse Kaai te Vlissingen, 1808-1810 (prent), J.H. Koekkoek, Het digtmaken van den dijk en inlage te Kruiningen in het voorjaar van 1808, 1808-1810 (prent)

Bruikleen voor de tentoonstelling HANDWERK (11 juni 2016 t/m 21 januari 2018):
•  Caspar Labarre: vier stoelen, diverse proefmodellen en technische tekeningen

Bruikleen voor de tentoonstelling Landschappen  / Jos de Putter (18-11-2017 t/m 31-03-2019):
•  Jos de Putter: filmmateriaal Landschappen

Bruiklenen voor de reizende tentoonstelling De Romeinse Kust (18-11-2017 t/m 06-05-2018) van:
•  Archeologie, Natuur en Milieueducatie, Gemeente Den Haag
•  Archeologisch Depot Bergen op Zoom
•  Bureau Oudheidkundig Onderzoek (BOOR), Rotterdam
•  Erfgoed Leiden en Omstreken, Leiden
•  Gemeentelijk Archeologisch Museum Aardenburg, Aardenburg
•  Museum Meermanno, Den Haag
•  Noord-Hollands Archief, Haarlem
•  Peter Pinxteren, Baarland
•  Provinciaal Archeologisch Depot Zuid-Holland, Alphen aan den Rijn
•  Provinciaal Depot voor Archeologie Noord-Holland, Castricum
•  Rijksmuseum van Oudheden, Leiden
•  Stichting Archeologisch Museum Zeeland
•  Stichting Cultureel Erfgoed Zeeland (SCEZ), Middelburg
•  Streekmuseum Goeree-Overflakkee, Sommelsdijk
•  Westlands Museum, Honselersdijk
•  Zeeuws Archief, Middelburg
•  Zeeuws Genootschap, Middelburg

Bruiklenen voor de tentoonstelling ZEEUWS MUSEUM X DAS LEBEN AM HAVERKAMP (17-02- 2018 t/m 09-06-2019):
•  Collectief Das Leben am Haverkamp (Anouk van Klaveren, Dewi Bekker, Christa van der Meer en Gino Anthonisse): Collectie kledingstukken, accessoires en gebruiksvoorwerpen

Bruikleen voor zaal Opstand in de presentatie Dit is Zeeland (17-04-2018 t/m 27-01-2019):
•  Rijksmuseum, Amsterdam: Fragment van een Bourgondische scheepsvlag

Bruiklenen voor de tentoonstelling Johan ten Klooster. Een oosterse blik op Zeeland (09-06-2018 t/m 09-09-2018):
•  Particuliere collectie: Tijdschriften Wendingen en The Forum, boek Island India en foto’s van Johan ten Klooster

Bruiklenen voor de tentoonstelling Bilderbuch / Ben Sleeuwenhoek (29-09-2018 t/m 31-03-2019):
•  Ben Sleeuwenhoek: Collectie gouaches, tekeningen, collages, kunstenaarsboeken, keramieken schalen en een schilderij

UITGAANDE BRUIKLENEN

Voor tentoonstellingen:

Bruikleen aan Historisch Museum De Bevelanden, Goes, voor de tentoonstelling Buitengewoon & Markant - op ‘t dorp in de Zak van Zuid-Beveland (01-12-2017 – 01-12-2020):
•  Gewelfsteen met Christuskop

Bruikleen aan het Torenmuseum Goedereede voor de tentoonstelling Goereese Vissers met oorringen (21-04 t/m 27-10-2018):
•  Twee paar Walcherse oorringen, 19e eeuw (goud / zilver)

Bruikleen aan het Nationaal Militair Museum, Soest, voor de tentoonstelling Willem (25-04 t/m 23-09-2018):
•  Hendrik Vroom (ontwerp) / Hendrik de Maecht (wever), Wandtapijt ‘Slag bij Lillo’, 23 februari-16 maart 1573, Middelburg, 1597-1598 (wol, zijde)

Bruikleen aan het Museum Veere voor de tentoonstelling Tussen hoop en vrees (19-05 t/m 31-12-2018):
•  Maurice Góth, Gezicht op Domburg, ca. 1918 (aquarel)

Bruikleen aan het Gemeentemuseum Den Haag voor de tentoonstelling Aan zee, Jan Toorop, Piet Mondriaan, Jacoba van Heemskerck, Ferdinand Hart Nibbrig (14-07 t/m 18-11-2018):
•  Jacoba van Heemskerck, Kasteel Westhove, ca. 1913 (olieverf op doek)

Bruiklenen aan Het Klederdrachtmuseum, Amsterdam, voor de tentoonstelling Contemporary Fashion (05-09 t/m 31-03-2019):
•  Elisabeth van der Helm, Zwarte kap, 2014
•  Twee jakken gebruikt voor het project HANDWERK
•  Twee jaklappen en twee jaktruien ontworpen door Antoine Peters voor het project HANDWERK, 2017
•  Procesfilm HANDWERK door Antoine Peters, 2015

Bruikleen aan het Rijksmuseum Twenthe voor de tentoonstelling Lief en Leed. Hollandse families in voor- en tegenspoed (08-09-2018 t/m 06-01-2019):
•  Laurens de Neter, Groepsportret van een Zeeuwse regentenfamilie uit de kringen van de Zierikzeese familie (Van) Cromstrien, 1637 (olieverf op doek)

Bruikleen aan het Kröller-Müller Museum, Otterlo, voor de tentoonstelling Als kunst je lief is (30-09-2018 t/m 03-02-2019):
•  Meester van het hoofd naar links, Courten-tazza, herdenkingsschaal op de ontsnapping van Guillaume Coerten uit handen van de hertog van Alva in 1567, 1597 (zilver)

Bruikleen aan het Rijksmuseum, Amsterdam, voor de tentoonstelling 80 Jaar Oorlog. De geboorte van Nederland (12-10-2018 t/m 20-01-2019):
•  Hendrik Vroom (ontwerp) / Hendrik de Maecht (wever), Wandtapijt ‘Beleg van Zierikzee’, 11-13 april 1576, Middelburg, 1599-1603 (wol, zijde)

Overige uitgaande bruiklenen:

Bruikleen aan het Polderhuis Museum, Westkapelle (tot 02-12-2018):
•  Votiefsteen gewijd aan de godin Nehalennia

Bruiklenen aan Terra Maris, Museum voor natuur en landschap, Oostkapelle (tot 01-02-2019):
•  Geweitak van een rendier, hoornpit van een oeros en een walrusschedel

Bruiklenen aan het Stadhuis Middelburg (tot 01-07-2019):
•  Anoniem, Familieportret van familie Andriessen,1770-1772 (olieverf op doek)
•  Anoniem, Portret van Abraham de Brauw (1697-), raadsheer van Vlaanderen, voor 1763 (olieverf op doek)
•  Anoniem, Portret van Jan Matens (-1605), burgemeester van Vlissingen, voor 1605 (olieverf op paneel)
•  Jean Appelius, Petronella Geertruida van Berckel (1716-1780) echtgenote van Mr. Jacob van der Mandere,1 758-1780 (olieverf op doek)
•  Jean Appelius, Mr. Jacob van der Mandere (1707-1775), 1750-1775 (olieverf op doek)
•  Jean Appelius, Mr. Engelbert Johan van der Mandere (1744-1827), echtgenoot van Cornelia Adriana Ockersse, ca. 1766 (olieverf op doek)
•  Jean Appelius, Cornelia Adriana Ockersse (1749-1800), echtgenote van Mr. Engelbert Johan van der Mandere, ca. 1766 (olieverf op doek)
•  Philip van Dijk, Mr. Pieter Boddaert (1694-1760), godgeleerde en letterkundige, 1737 (olieverf op doek op paneel)
•  J. van Haansbergen, Josina Parduyn (1642-1718), echtgenote van Aernout van Citters, 1675-1695 (olieverf op doek)
•  J. Haansbergen, Aernout van Citters (1633-1696), 1675-1695 (olieverf op doek)
•  Willem van Mieris, Portret van Hester Roman, 1688 (olieverf op doek)
•  Willem van Mieris, Portret van Catharina Roman, 1688 (olieverf op doek)
•  Jan Palthe, Catharina Duynewey, overleden 1775, echtgenote van Jan de Munck, 1762 (olieverf op doek)
•  Jan Palthe, Jan de Munck (1687-1768), stadsbouwmeester van Middelburg, 1762 (olieverf op doek)
•  H. Serin, Portret van Anthony van Citters, 1749 (olieverf op doek)
•  H. Serin, Portret van Everedine Steenwijk, 1749 (olieverf op doek)

Bruiklenen aan de Stichting Het Zeeuws Landschap voor het Bezoekerscentrum Saeftinghe, Nieuw Namen (tot 01-11-2019):
•  Selectie fossiele schelpen, twee slagtanden en een dijbeen van een mammoet

Bruikleen aan Museum Het Bolwerk, IJzendijke (tot 01-11-2019)
•  Zes blauwwitte tegels met soldaten die wapenhandelingen uitvoeren
•  Een kogeltang met kogels en een percussiepistool, ca. 1777
•  Fragment van een stokwapen
•  Penning (afgietsel) ter gelegenheid van het beleg van Oostende, 1604

Bruikleen aan de Hervormde kerk, Sint Laurens (tot 01-11-2019):
•  Kerkstoelklok, 1644 (ijzer, hout)

Bruikleen aan de Sint-Maartenskerk, Baarland (tot 01-11-2019)
•  Doopvont, 15e/16e eeuw (hardsteen)

Bruikleen aan de Maartenskerk, 's-Gravenpolder (tot 01-11-2019)
•  Doopvont, 1553 (hardsteen)

Bruikleen aan het Zuiderzeemuseum, Enkhuizen (tot 12-12-2020)
•  Cornelis Springer, Achter de Drie Banen te Enkhuizen, ca. 1870 (olieverf op paneel)

Bruikleen aan het Zeeuws maritiem muZEEum, Vlissingen (tot 01-01-2021):
•  Helm volgens overlevering gedragen door viceadmiraal Joos de Moor
•  Hemd van Michiel de Ruyter, herdenkingstafelbel afkomstig uit de familie Evertsen en een doosje met botjes van de gebroeders Evertsen
•  Memorabilia met betrekking tot Jan van Speijk
•  Porseleinen vis en aardewerken kan afkomstig van het wrak van het VOC-schip De Woestduijn
•  Gedenkpenning ter ere van Trewleben wegens het opvissen van de gezonken lading van hopman Waterdrinker voor Westkapelle, 1660 (zilver)
•  Michel Evehart, Luidklok met opschrift 'Middelburg 1781', opgevist uit de Indische wateren, 1781 (brons)
•  Lunarium naar H. Schortinghuis’ lunarium
•  Jean Appelius, Jacob van Citters (1708-1792), ca. 1750 (olieverf op doek)
•  J.B. Seghers, Gezicht op Veere vanaf het water, 1669 (olieverf op doek)
•  H. Roscam, Scheepsstrijd op de Zeeuwse stromen, 1717 (olieverf op doek)
•  Meesterteken wijnkoeler, Begrafenisschild van het schippersgilde te Middelburg, 1732 (zilver)

Bruiklenen aan het Roosevelt Informatiecentrum, Oud-Vossemeer (tot 08-03-2021):
•  Twee schandstenen en een geselpaal

Bruikleen aan het Rijksmuseum, Amsterdam (tot 01-03-2022):
•  Bartholomeus Eggers, Gerard Schaep van Cortenhoeff, 1663-1666 (marmer)

Bruikleen aan het Van Goghmuseum, Amsterdam (tot 01-09-2022):
•  Anthon van Rappard, Tegelschilders, 1884 (olieverf op doek)

Bruiklenen aan de Stichting Dorpshuis Waarde (tot 22-10-2022):
•  Twee bakstenen en een vijzel

Bruikleen aan het Historisch Museum de Bevelanden, Goes (tot 01-10-2023):
•  G. Braam, Stadhuis te Goes met in de achtergrond de Magdalenakerk, 1848 (olieverf op doek)

Bruiklenen aan het Zeeuws Archief, Middelburg:
•  Prentenkast, 1800-1900, (mahoniehout, ivoor)
•  Anoniem, Cornelis Cornelisz. van Ceters (1503/1514-1599), 1700-1800, (olieverf op doek)
•  Anoniem, Martina Thielens (-1585), 1700-1800, (olieverf op doek)
•  Anoniem, Mr. Pieter de la Rue (1695-1770), geschiedkundige, schrijver en dichter, ca. 1750, (olieverf op doek)
•  Anoniem, Nicolaas Cornelis Lambrechtsen (1752-1823), Ambachtsheer van Ritthem, ca. 1800, (olieverf op doek)
•  Anoniem, Maria Petronella Lambrechtsen-Schorer (1760-1803), ca. 1800, (olieverf op doek)
•  Willem Jan van den Berghe, Gezicht op kasteel Popkensburg, 1868, (olieverf op paneel)
•  Willem Jan van den Berghe, Gezicht op kasteel Popkensburg, 1868, (olieverf op paneel)
•  Jan Bodezon, Portret van Hendrik Pookx (1649-1739), 1706, (olieverf op doek)
•  Jan Bodezon, Portret van Maria van Waardt (1655-1738), echtgenote van Hendrik Pookx, ca. 1706, (olieverf op doek)
•  Dirck van Delen, Christus geneest een lamme te Bethesda, 1636, (olieverf op doek)
•  Hendrikus Elias Roodenburg, Gezicht over het eiland Walcheren, gezien vanaf de Hoge Hil in Domburg, ca. 1936, (olieverf op doek)
•  Hendrikus Elias Roodenburg, Huisjes in Zierikzee, ca. 1934, (olieverf op doek)
•  Hendrikus Elias Roodenburg, Gezicht op de Lievenmonstertoren in Zierikzee, 1934, (olieverf op doek)
•  W. Schellinckx, Munnikenhof te Grijpskerke, 1659, (olieverf op doek)
•  Willem Stad naar Caspar Netscher, Onbekend mansportret uit de collectie van Van Citters, ca. 1917, (olieverf op paneel)
•  Willem Stad naar Caspar Netscher, Onbekend vrouwenportret uit de collectie van Van Citters, ca. 1917, (olieverf op paneel)
•  Willem Stad naar Jean Appelius, Anna Sara Boudaen (1718-1781), ca. 1917, (olieverf op paneel)
•  Willem Stad naar Jean Appelius, Mr. Jacob van Citters (1708-1792), ca. 1917, (olieverf op paneel)
•  Willem Stad naar Philip van Dijk, Maria van Citters (1689-1752), dochter van Aernout van Citters en Jozina Pardyn, ca. 1917, (olieverf op paneel)
•  Willem Stad naar Philip van Dijk, C.A. Parduyn (1680-1735), ca. 1917, (olieverf op paneel)

Bruiklenen aan het Stadhuismuseum, Zierikzee:
•  Anoniem, Het keuren van de meekrap, 1764 (olieverf op paneel)
•  Molenbeker, 18e eeuw (zilver en glas)
•  Job Baster, Schelpenbuffet afkomstig uit het woonhuis van Job Baster in Zierikzee, met de wapens van hemzelf en van zijn echtgenote Jacoba Vink, 1755-1775 (hout, schelpen, koraal, gips, glas)
•  Gotisch geldkistje, 15e eeuw (ijzer)
•  Gesmolten lood en lei afkomstig van de St. Lievens Monsterkerk te Zierikzee na de brand van 6 op 7 oktober 1832 (glas, lood, leisteen)
•  Altaarretabel afkomstig van het klooster de Berg Sion te Noordgouwe (Schouwen), 1550-1575 (hout, albast)
•  Gedenk- of noodmunt van Zierikzee, 1575 (goud)
•  Penning van het St. Luciagilde te Zierikzee, ca. 1700 (koper)
•  Gildepenning van het timmerliedengilde te Zierikzee, 1679 (koper)
•  Penning van het zakkendragersgilde te Zierikzee, 1695 (messing)
•  Opgezette zeearend