In Tasten in het duister. Hoe een verloren Van Reymerswale wordt herontdekt staat een 16e-eeuws schilderij centraal dat wordt toegeschreven aan de Zeeuwse schilder Marinus van Reymerswale (1490 Reimerswaal – 1546 Goes). De Roeping van Mattheus is echter zodanig beschadigd dat we ons moeilijk kunnen voorstellen hoe het er oorspronkelijk heeft uitgezien. Het Zeeuws Museum vroeg aan zes kunstenaars om het gehavende schilderij door middel van kunstwerken te herdenken, te herstellen of te herscheppen. Ze helpen je een voorstelling te maken van wat voorbij, verloren of onzichtbaar is.

Met Zachary Formwalt, Koen Hauser i.s.m. Maarten Spruyt, Christian Jankowski, Marijn van Kreij, Katja Mater, Maarten Vanden Eynde en Marinus van Reymerswale.

marinus van reymerswale

Marinus van Reymerswale (1490 – 1546) is een van de grootste kunstenaars die Zeeland heeft voortgebracht. De Roeping van Mattheüs verbeeldt het tolhuis waar tollenaar Mattheüs zijn werk doet. Naast hem hangen waardepapieren. Jezus staat voor zijn bureau en roept Mattheüs tot hem. Kenmerkend voor het werk van Van Reymerswale zijn de wat knokige handen (terug te zien in het campagnebeeld van Koen Hauser) en karakteristieke hoofden.

koen hauser

Koen Hauser (1972), maakt in zijn foto- en videowerken veelvuldig gebruik van beeldmanipulaties. Zijn werk communiceert heel direct en dient op de eerste plaats om een gevoel of emotie over te brengen. Hauser greep juist de expressie van de figuren op het schilderij aan om een videowerk te maken. Hierin wordt met hedendaagse mode-items een allegorie van de bezieling verbeeld. Voor de tentoonstelling werkt Koen Hauser samen met stylist Maarten Spruyt. Samen maakten zij ook bovenstaand campagnebeeld. Koen Hauser is op 16 april 2014 gekozen tot Fotograaf des Vaderlands.

marten vanden Eynde

In zijn ruimtelijk werk en performances verbindt Maarten Vanden Eynde (1977) stukjes heden met elkaar vanuit het perspectief van een toekomstige archeoloog. Hoe ziet het verleden van de toekomst eruit en wat blijft er over van de wereld die ons nu omringt? Voor Tasten in het duister maakte Vanden Eynde een alternatieve ‘Roeping’. Daarnaast brengt hij het lot van de verdronken stad Reimerswaal, waar het schilderij op verschillende manieren naar verwijst, op apocalyptische wijze dichterbij.

Zachary Formwalt

Zachary Formwalt (1979) heeft een videowerk gemaakt waarbij de reconstructie van het De Roeping van Mattheus centraal staat. Hij volgde het terug in elkaar zetten van het paneel bij de restauratoren. Het bestaat uit twee projecties die, net als het schilderij, samen een vierkant vormen. Het werk van Formwalt gaat over de problematische representatie van een beeld dat alleen door middel van reconstructie zichtbaar kan worden.

Christian Jankowski

Christian Jankowski’s (1968) videowerk Casting Jesus (2011, 60 min) sluit volledig aan bij de Bijbelse scene van het paneel. In een spelshow format dat doet denken aan het bekende Idols programma, gaan dertien professionele acteurs de strijd aan om de rol van Jezus Christus. Ze worden beoordeeld door een uit het Vaticaan afkomstig jury.

Marijn van Kreij

In het 16e eeuwse schildersatelier werkten vaak meerdere leerlingen die veelvuldig kopieerden en varieerden op motieven en thema’s van hun meester. Marijn van Kreij (1978) gaat in op dit fenomeen door een detail van De Roeping van Mattheüs op een groot vel papier te herhalen. In het proces van herhalen richt Van Kreij zich op de subtiele verschillen en foutjes in die in dit proces ontstaan.

Katja Mater

Katja Mater (1979) zoekt de grenzen op van het medium fotografie. Ze stapelt meerdere tijden en perspectieven op in één fotografisch beeld. In het werk dat Mater voor de tentoonstelling maakt laat ze zich leiden door perspectivische elementen in De Roeping van Mattheüs. Ze gebruikt de tentoonstellingsruimte voor het maken van een nieuw site-specific werk waarmee ze ons aan het denken zet over hoe tijd en ruimte zich in het schilderij van Marinus van Reymerwale openbaren.

In een begeleidend programma De Reymerwale lezingen lichten wetenschappers toe hoe zij de schaarse informatie rond het werk en leven van de 16e-eeuwse kunstenaar interpreteren.

Foto: Koen Hauser i.s.m. Maarten Spruyt. Kleding: Jef Montes. Hoofdbekleding: Jef Montes & Jacob Kok